Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ
Հոգեբաններու կարծիքով, թոռները, որոնք հնարաւորութիւն ունին մեծնալու իրենց մեծ մամաներուն եւ մեծ հայրիկներուն հետ, աւելի հաւասարակշռուած կեանք կը կառուցեն շնորհիւ այն բոլոր բաներուն, զորս կը սորվին անոնցմէ:
Քեպէքի Շերպրուք համալսարանի դասախօս Ֆանի Փելըթիէ երկարաշունչ ուսումնասիրութեան մը աւարտին յանգած է այն հաստատ համոզումին, որ մեծ հօր եւ մեծ մօր կողքին մեծցող երեխաները մեծ առաւելութիւններ կը վայելեն:
«Current Botug» ամսագրին մէջ լոյս տեսած յօդուածով մը Փելըթիէ կը հիմնաւորէ այս տեսակէտը:
– Կը Պակսեցնէ Ընկճախտի Հաւանականութիւնը
Մեծ հայրիկներու, մեծ մայրիկներու եւ թոռնիկներու միջեւ ստեղծուած մտերմութիւնը զգալիօրէն կը նուազեցնէ երեխաներուն մօտ ընկճախտի յառաջացումը: Թոռնիկները աւելի հանգիստ կը զգան մեծ հօր եւ մեծ մօր կողքին, մինչեւ իսկ գաղտնիքներ կը վստահին անոնց, քանի որ անոնք նուազ խստապահանջ եւ աւելի ներողմիտ կ՛ըլլան, քան ծնողները:
– Կը Բարձրացնէ Կայունութեան Եւ Անվտանգութեան Զգացողութիւնը
Մեծ հայրերն ու մեծ մայրերը թոռնիկներուն կու տան կայունութեան եւ ապահովութեան զգացողութիւն, իսկ դժուար կացութիւններու եւ ընտանեկան խնդիրներու ժամանակ անոնք յաճախ թոռնիկներուն համար աջակցութեան եւ պաշտպանութեան փրկիչներ են:
Ասկէ բացի, երեխաներուն մօտ աւելի զարգացած կ՛ըլլայ ինքնագիտակցութեան զգացումը, ինչ որ կը դիւրացնէ յաղթահարել դժուարութիւն մը:
– Կը Թեթեւցնէ Ծնողներուն Բեռը
Ծնողները (յատկապէս աշխատողները) յաճախ բաւարար ժամանակ չեն գտներ իրենց զաւակներուն հետ յարաբերելու, զրուցելու կամ խաղալու համար: Մեծ հայրերն ու մեծ մայրերը մասամբ կը փոխարինեն ծնողները, երբ պէտք է խաղալ, զուարճանալ, հեքիաթներ պատմել… Բացի ասկէ` անոնք նուազ կը բարկանան ու կը յանդիմանեն եւ աւելի հանդուրժող են, այս պատճառով ալ թոռնիկները պատրաստ են անոնց հետ բաժնելու իրենց դժուարութիւնները, գաղտնիքները եւ այլն…
Այս բոլորը կը բարելաւեն ընտանիքին մթնոլորտը, քանի որ ծնողները հոգեպէս հանգիստ կը զգան, որ իրենց զաւակները չեն տառապիր եւ դժբախտ չեն զգար իրենց բացակայութեան:
– Սերունդներու Միջեւ Կամուրջ
Սերունդներու միջեւ անջրպետը կամրջելու հիանալի միջոց է նաեւ մեծ հօր եւ մեծ մօր ներկայութիւնը` թոռնիկներու կեանքին մէջ: Երեխան, որուն բախտ վիճակուած է յարաբերիլ տարեցներու հետ, ամենայն հաւանականութեամբ, շատ աւելի մեծ յարգանք կ՛ունենայ հասարակութեան երէցներուն նկատմամբ:
Ֆուլարի Գործածութեան
Տարբերակները
Ֆուլարները շատ ոճային եւ գործնական աքսեսուարներ են: Ի զուր տեղը չէ, որ նորաձեւութեան տուները (Տիոր, Շանել, Հերմէս…) ունին իրենց անունը կրող ֆուլարներ, որոնք երբեմն նոյնքան սուղ են, որքան հագուստ մը:
Ֆուլարները կ՛արժեւորեն հագուստը` վայելչութիւն եւ ոճ հաղորդելով անոր: Մեծ չափի ֆուլարները կարելի է նաեւ վերածել գեղեցիկ փարէոներու` ծովափը կրելու համար, եւ վերջապէս` որպէս գլխակապ, գեղեցիկ փաթթուած ու հանգուցուած ֆուլար մը ամրան եղանակին մազի յարդարանքի անփոխարինելի աքսեսուարի մը կարելի է վերածել:
Որպէս գլխակապ` ֆուլարը երկու առաւելութիւն ունի. ան թէ՛ աւելի ոճային կը դարձնէ մազի յարդարանքը եւ թէ՛ մասամբ կը ծածկէ արեւէն եւ քլորէն վնասուած մազերուն թերութիւնները, յատկապէս եթէ առիթը չունինք վարսայարդարին երթալու կամ տունը մազերը յարդարելու:
Ստորեւ կը ներկայացնենք ֆուլարը որպէս գլխակապ գործածելու 4 հետաքրքրական տարբերակները:
![]()
Փորձուած Թելադրանքներ
Եթէ մրջիւնները նուաճած են ձեր տունը, դիմեցէք կասիայի փոշիին, զայն ցանեցէք մրջիւններու ճամբու երկայնքին, ինչպէս նաեւ` մրջնանոցին շուրջը:
* * *
Մժեղները հեռու քշելու համար ամանի մը մէջ ջուր եւ հեղուկ օճառ խառնեցէք եւ ամանը զետեղեցէք մօտակայ սեղանին վրայ: Մժեղները հեռու պահելու այլ միջոց մըն է նարդոսի (լաւանտ) կամ ռեհանի տունկը: Մժեղները զարմանալիօրէն չեն ախորժիր այս բոյսերուն բոյրէն:
* * *
Անբաղձալի մլուկներէն ձերբազատելու համար վառած ածուխին վրայ խնկունիի ցօղուններ այրեցէք:
* * *
Ձեր պահարանները եւ յատկապէս ձմեռնային հագուստներն ու բրդեղէնները ցեցերէն պաշտպանելու համար օգտագործեցէք խնկունին, անանուխը, մեխակի գամերը, ինչպէս նաեւ կիտրոնի կեղեւները: Կտորէ ծրարիկներու մէջ զետեղեցէք վերը յիշուածներէն քանի մը հատը, ապա զանոնք զետեղեցէք պահարանին դարաններուն վրայ կամ գզրոցներուն մէջ:
* * *
Բնակարանը պիծակներէն պաշտպանելու համար առէք առողջ կիտրոն մը կիսեցէք, եւ վրան հաստատեցէք մեխակի գամեր, ապա զետեղեցէք պատուհանի եզրին: Այս հնարքը նաեւ կ՛օգնէ մժեղները փախցնելու:
Սննդագէտին Կարծիքով
Ճի՞շդ, Թէ Սխալ
– Աւոքատոն իւղոտ պտուղ է:
ՃԻՇԴ. Անիկա գրեթէ նոյնքան իւղոտ է, որքան անթրըքոթ միսը, այսուհանդերձ, զայն պէտք չէ զեղչել ճաշացուցակէն, քանի որ հարուստ է կենսանիւթերով եւ հանքայիններով, որոնք կը պաշտպանեն սիրտը, կը կանխարգիլեն քաղցկեղի որոշ տեսակներ, կը նուազեցնեն ընկճախտը, կը խթանեն ուղեղին աշխատանքն ու յիշողութիւնը եւ այլն…
* * *
– Հնդկընկոյզը քիչ ջերմուժ կը պարունակէ:
ՍԽԱԼ. Իւրաքանչիւր 100 կրամը համազօր է 350 ջերմուժի, այսինքն նոյնքան, որքան` տապկուած գետնախնձորը:
* * *
– Սեւ ձիթապտուղը աւելի իւղոտ է, քան կանաչը:
ՃԻՇԴ: Անիկա կրկնակի իւղոտ է, քան կանաչը, այն իմաստով, որ կանաչը տակաւին հասած չ՛ըլլար, եւ բնականաբար նուազ յագեցած կ՛ըլլայ իւղերով:
* * *
– Թարմ պտուղի հիւթը նուազ ջերուժ կը պարունակէ` քան շիշով վաճառուողը:
ՍԽԱԼ. Երկուքն ալ նոյնքան ջերմուժ կը պարունակեն, սակայն թարմը աւելի բնաթել եւ կենսանիւթ կը պարունակէ անմիջապէս խմուելու պարագային:
* * *
– Սառած բանջարեղէնները նուազ կենսանիւթ կը պարունակեն, քան թարմերը:
ՍԽԱԼ. Յաճախ քաղուած, լուացուած, կտրատուած եւ արագ սառեցուած բանջարեղէնները աւելի՛ պահած կ՛ըլլան իրենց սննդական արժէքը, քան` օրերով շուկայի դարաններուն վրայ կամ սառնարանին գզրոցներուն մէջ զետեղուածները:
* * *
– Դդումի սերմերը կը բարձրացնեն տրամադրութիւնը:
ՃԻՇԴ. Դդումի սերմերը կը պարունակեն այնպիսի նիւթեր, որոնք կ՛օգնեն մարմինին սերոթոնին արտադրելու: Այսպիսիով, որպէս նախուտեստ լաւ տրամադրութեան համար` կարելի է յաճախ դդումի սերմ օգտագործել, նախընտրաբար` չմշակուած, առանց աւելորդ համեմներու եւ բաղադրիչներու եւ միշտ չափաւոր քանակութեամբ:
Խոհագիր
Գետնախնձորով Եւ Խաշած Հաւկիթով
Աղցան
4 անձի համար անհրաժեշտ են`
– 1 քիլօ խաշած եւ խորանարդաձեւ կտրատուած գետնախնձոր
– 1 տուփ պահածոյ թոն
– 2-3 հատ խաշած հաւկիթ
– 1 միջակ խորանարդաձեւ կտրատուած լոլիկ
– 6-8 հատ կորիզը հանուած սեւ ձիթապտուղ
– Ձեռքի տակ գտնուող որեւէ կանաչեղէն` ռոքա, հազար, ռեհան
– 1 կիտրոնի հիւթ
– Աղ
– 1.5 ապուրի դգալ մայոնեզ
Պատրաստութիւն
Աղցանի ներկայանալի ամանի մը մէջ լեցնել գետնախնձորը, փշրուած թոնը, լոլիկը, ձիթապտուղը, կտրատուած հազարը (կամ ռեհանի տերեւները, ռոքքան…) եւ զգուշութեամբ խառնել:
Փոքրիկ փոս ամանի մը մէջ խառնել մայոնեզը, կիտրոնի հիւթն ու աղը: Ստացուած թացանը աւելցնել աղցանին վրայ, կրկին զգուշութեամբ խառնել, ապա երեսը զարդարել հաւկիթի շերտերով:
*
* *
Շաբթուան Բանաստեղծութիւնը
Ջա՜ն, Գինի՛ Լցրէք…
Ով վշտին յաղթեց – ուրա՛խ կը լինի,
Նրա՛ն է վայել խնճոյք ու գինի,
Ջա՜ն, գինի լցրէք – մեզ անո՜ւշ լինի.
Վիշտը յո՛ւշ լինի,
Բախտն անուշ լինի:
Ջա՜ն, խաղողի պէս մեր կեանքը քամե՜նք,
Սիրոյ եւ բախտի թունդ գինի հանե՛նք,
Թաս-թասի զարկենք, ուրախ քէ՜ֆ անենք.
Վի՜շտն անգամ քամենք, –
Խնդութի՛ւն հանենք:
Եկէք խնդութեամբ գինու պէս հարբե՛նք,
Վիշտը, շշի պէս, քարին տանք, ջարդե՛նք,
Մեր կեանքի գինին մինչեւ վե՛րջ պարպենք.
Վիշտը փառատե՛նք,
Խնդութեա՜մբ հարբենք:
Այնպէս ապրենք, որ մահը մօտ չգա՛յ,
Իսկ քէֆի ժամին, թէ մտնի՛ յանկարծ,
Քէ՛ֆ անի մեզ հետ` ոխը մոռացած
Ու գնա՜յ հարբած
Մոլորա՜ծ ճամբան…
ԳԷՈՐԳ ԷՄԻՆ