Հետաքրքրական. Սիլվա Կապուտիկեանի Կարի Մեքենան

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ 

Բանաստեղծուհիին տուն-թանգարանը բացուած է 20 յունուար 2009-ին, անոր ծննդեան 90-րդ տարեդարձին օրը:

Կապուտիկեանի կեանքը պատմող բազմաթիւ իրերու շարքին ցուցադրուած է նաեւ կարի մեքենայ մը, զոր բանաստեղծուհիին մայրը` Լիա Կապուտիկեանը, գներ էր Երեւանի հրուշակեղէնի գործարանին մէջ, որպէս գլխաւոր հաշուապահ աշխատած տարիներուն:

Գաղթական ընտանիքը այդ տարիներուն աւելորդ ծախսեր ընելու հնարաւորութիւն չունէր, բանաստեղծուհիին մօր աշխատանքին շնորհիւ էր, որ անոնք այդ «շռայլ» քայլին գացին ու կարի մեքենան գնեցին:

Քիչերու ծանօթ է տաղանդաւոր բանաստեղծուհիին կարի հանդէպ ունեցած յատուկ սէրը եւ կարելու թաքուն ձիրքը: Մօր գնած կարի մեքենայով Սիլվա Կապուտիկեան բազմաթիւ հագուստներ կարած է թէ՛ իրեն եւ թէ՛ իր մօրը: Մօր համար կարած հագուստներէն մէկը մինչեւ իսկ ասեղնագործութեամբ զարդարած է:

Մեծ Մայրիկի Թելադրանքներ

Ինչպէ՞ս Ձերբազատիլ
Բողոճներէն

Մութ եւ խոնաւ վայրերը սիրող եւ հոն ալ բազմացող բողոճները (կամ խաւարասէրները …) բոլորիս նողկանք պատճառող գարշելի միջատներ են: Գոյութիւն ունի բնական եւ աժան միջոց մը` անոնցմէ ձերբազատելու համար: Եւ այսպէս,

Մէկ լիթր ջուրի մէջ աւելցուցէք 3 պճեղ մանրուած սխտոր, մէկ միջակ չափի կտրատուած սոխ, քառորդ թէյի դգալ սեւ պղպեղ եւ քանի մը կաթիլ հեղուկ օճառ: Քանի մը ժամ ձգեցէք, ապա հեղուկը փոխադրեցէք սփռիչ շիշի մէջ եւ սփռեցէք լուացարաններուն տակ, սառնարանին, փուռին եւ լուացքի մեքենային տակ, պատշգամին չորս կողմերը, այլ խօսքով, բոլոր հաւանական մութ եւ խոնաւ վայրերը, ուր բողոճներ կրնան յայտնուիլ:

Սխտորին եւ պղպեղին սուր հոտը վանող է բողոճներուն համար: Սոխը թթու եւ անախորժ է, իսկ օճառն ու ջուրը` խեղդող:

Այս ազդու եւ բնական դեղամիջոցին դիմելը բաւարար չէ, բողոճները ձեր տուներէն վանելու համար պէտք է հետեւիք որոշ կանոններու.՛

Խուսափեք հաւաքուած ջուրէն բաղնիք, լուացարաններուն մէջ կամ տակը եւ այլն…

• Մէջտեղերը ուտելիք մի՛ ձգէք:
• Մաքուր պահեցէք աղբամանը:
• Խուսափեցէք լուացարանին մէջ աղտոտ պնակներ դիզելէ:
• Խոհանոցին աշխատանքի սեղանը, պահարանները, յատակը օրական մաքրեցէք եւ հականեխեցէք ճերմակ քացախով:

Ինչո՞ւ պէտք չէ ճզմել ուտիճը:

Մասնագէտներու կարծիքով, սատկեցնելու նպատակով երբեք պէտք չէ ճզմել բողոճը երկու հիմնական պատճառներով:

Առաջին` ճզմուած բողոճը նիւթ մը կ՛արտադրէ, որ իրեն կը քաշէ այլ բողոճներ:

Երկրորդ` ճզմուած բողոճին հաւկիթները մեռած չեն ըլլար, ասդին-անդին կը տարածուին ու կը բազմանան:

Առողջապահական

 Ի՞նչ Բարձրութեամբ Կրունկներ Կրել
Ոտքերը Չվնասելու Համար

Քալել, վազել, կոխկռտել… Ամէն օր մենք շատ բան կը պահանջենք մեր ոտքերէն` յաճախ անտեսելով անոնց յարմարաւէտութիւնն ու առողջութիւնը:

Պոսթընի համալսարանի ուսումնասիրութիւններուն համաձայն, իւրաքանչիւր չորրորդ մարդ կը տառապի ոտնաթաթի քրոնիք ցաւէ` սխալ կօշիկներ կրելու պատճառով:

Բարձրակրունկները` ոտքերու մնայուն թշնամիները, յաճախ կը ձեւափոխեն ոտքերը եւ տեւական ցաւերու պատճառ կը դառնան: Այս անպատեհութիւնները կանխելու համար Պոսթընի համալսարանի գիտնականները կը թելադրեն բարձրակրունկ կօշիկներ կրել միայն յատուկ առիթներով, իսկ առօրեայ կեանքի ընթացքին իտէալական կրունկի բարձրութիւնը 3-4 սմ է, լայնութիւնը` աւելի քան 2 սմ:

Ռիւմաթոլոկներու (յօդային մասնագէտներու) կարծիքով, պալըրին կօշիկները, որոնք տաբակ ներբաններով օժտուած են, ինչպէս նաեւ անորակ մարզական կօշիկները բաւարար պաշտպանութիւն չեն ապահովեր քալելու ժամանակ յառաջացող ցնցումներէն եւ ժամանակի ընթացքին ոտքի ներբանի բորբոքումի պատճառ կը դառնան:

Պոսթընի համալսարանի գիտնականները նաեւ կը յանձնարարեն`

Ա.- Մարզական կօշիկները երկու յաջորդական օրէ աւելի չկրել. պէտք չէ խաբուիլ անոնց յարմարաւէտութենէն: Տեւական կրելու պարագային, անոնք կը նպաստեն ոտքի կամարի թուլացմանը, միւս կողմէ` մարզական կօշիկներու սենթեթիք նիւթերը կը պահպանեն խոնաւութիւնը, պատճառ կը դառնան ոտնաթաթի հիւանդութիւններու եւ անախորժ հոտի: Որքան որ ալ որակաւոր ու թանկարժէք ըլլան մարզական կօշիկները, պէտք է զանոնք միշտ կրել բամպակեայ գուլպաներով` եւ վնասը սահմանափակելու համար կարելի է անոնց ներբաններուն վրայ թալք ցանել, եւ եթէ շարժական ներբաններով օժտուած են զանոնք պարբերաբար օդափոխել:

Բ.- Խուսափիլ չափազանց բաց սանտալներէն, անոնք բաւականաչափ չեն պաշտպաներ ոտքերը, որոնք ապահով յենարան չունենալով` յաճախ սայթաքելու վտանգին ենթարկուած կ՛ըլլան:

ՁԵՌԱՅԻՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ

ԻՆՉՊԷ՞Ս ԵՐԿՐՈՐԴ ԿԵԱՆՔ ՄԸ ՏԱԼ
ՀԻՆ ՁԱՅՆԱՊՆԱԿՆԵՐՈՒՆ

Եթէ ձեռքի տակ ունիք հին, վնասուած ու անգործածելի ձայնապնակներ, մի՛ թափէք զանոնք, տեսէ՛ք, թէ հնարամիտ մարդիկ ինչպիսի լուսաւոր գաղափարներ ունեցած են եւ երկրորդ կեանք տուած են անոնց:

Յիշեցնենք, որ ձայնապնակները պատրաստուած են թերմոփլասթիք նիւթէ մը, որ շատ զգայուն է տաքութեան, ինչ որ կը դիւրացնէ զանոնք ձեւաւորելու աշխատանքը: Կան տաքցնելու երկու հաւանական միջոցներ` եռացած կամ շատ տաք ջուրը եւ փուռը. երկու պարագային ալ ձեռնոցի գործածութիւնը պարտադիր է: Եւ այսպէս, անգործածելի ձայնապնակ մը կարելի է վերածել

Խոհագիր

 Գետնախնձորով Աղցան

Բաղադրիչներ

1 քիլօ գետնախնձոր (խաշած եւ խորանարդաձեւ կտրատուած)
3 հաւկիթ (խաշած)
1-2 ապուրի դգալ մանանեխ
2 ապուրի դգալ ճերմակ քացախ
6-8 ապուրի դգալ ձիթապտուղի ձէթ
1 ապուրի դգալ մանրուած սամիթ կամ ազատքեղ

Պատրաստութիւն

Փոս ամանի մը մէջ պատրաստել թացանը` խառնելով ձէթը, մանանեխը, քացախը: Միատարր թանձրուկ մը ստանալէ ետք համեմել աղով եւ սեւ պղպեղով:

Աղցանի ամանին մէջ լեցնել խորանարդաձեւ կտրատուած խաշած գետնախնձորը, աւելցնել մանրուած սամիթը (ազատքեղը), վրան թափել մանանեխով թացանը եւ զգուշութեամբ խառնել:

Խաշած հաւկիթները կարելի է կտրատել եւ գետնախնձորին ու թացանին հետ խառնել եւ կամ շերտել ու թացանին երեսը զարդարել:

Եթէ տունը ձեռքի տակ կարմիր սոխ ունիք, կրնաք օղակաձեւ կտրել եւ աւելցնել ձեր աղցանին: Ձիթապտուղի հատիկներ եւս իւրայատուկ համ կը հաղորդեն ձեր աղցանին:

*
*   *

Շաբթուան Բանաստեղծութիւնը

Հրանդ Տինքին

Աղաւնիները համոզեցին, ըսին որ իրենց վրայ
չեն կրակեր. Հրանդ հաւատաց: Թէպէտ երկչոտ`
հաւատաց թէ աղաւնի մըն է:
Բայց կրակեցին:
Նախատեսած էր, մէկ քանի տարի առաջ ըսած էր ինծի.
«Իմ մահը պիտի ըլլայ ոտքի վրայ` կանգնած, ոչ թէ պառկած`
անկողինի մէջ»:

Թող պառկի լոյսերու մէջ:
Եթէ մեզի հարցնէք, ան միշտ յաղթական պիտի կանգնի`
անաղարտ արձանի մը պէս:

ԶԱՀՐԱՏ