Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ
Խոստովանինք, որ երբեմն ստեղծուած է այնպիսի իրավիճակ, երբ մենք օգտագործած ենք պոռալու մեր ունակութիւնը` դաստիարակչական նպատակով: Երբեմն իսկապէս անհնար է խուսափիլ անկէ, քանի որ անիկա ամենաարագ գործող միջոցն է, որ կ՛օգնէ ազդել չարաճճի երեխայի վրայ:
Չմտածենք, որ գոռալով կրնանք կարգապահ դարձնել երեխան, փոխել անոր վարքագիծը. ասիկա ունի կարճաժամկէտ արդիւնք եւ կը յանգեցնէ երեխային կողմէ մեզի հանդէպ վստահութեան կորուստի:
Ահա թէ ինչո՛ւ պէտք չէ գոռալ երեխային վրայ. երբ կը գոռանք, երեխան կը սկսի մեզմէ վախնալու: Անշուշտ այդ պահուն ան կ՛ընէ այն, ինչ որ պահանջեցինք իրմէ, բայց անոր մէջ կը սկսի մեզի հանդէպ վախ յառաջանալու: Մենք գոռալով կը կորսնցնենք իրավիճակի վերահսկողութիւնը, երեխան այլեւս չի կրնար մեզի վստահիլ, քանի որ մենք ցոյց տուած ենք մեր թերութիւններէն ամէնէն մեծը` չկարողանալ մենք մեզ զսպել:
Կարեկցանք եւ ըմբռնում ցուցաբերենք երեխային հանդէպ, եւ հաւանական է, որ ան հասուն տարիքին նոյն ձեւով վերաբերի մեզի հետ` հանդուրժողական եւ սիրալիր:
Բղաւոցը չօգտագործենք դաստիարակչական նպատակներով, այլապէս վախը կ՛ըլլայ միակ զգացումը, որ մեր երեխան կը զգայ մեզի հանդէպ: Մեր երեխաները նման են սպունգի, անոնք դիւրաւ կը կլանեն բացասական կամ դրական որեւէ բան:
Յիշենք այս ոսկի կանոնը` չդաստիարակենք մեր երեխանները, միեւնոյնն է անոնք մեզի պիտի նմանին, հետեւաբար դաստիարակենք մենք մեզ:
Հետաքրքարակն
Պ. Սեւակի Հայրենի Գիւղի`
Զանգակատան, Խոհանոցի
Բազմազանութիւնը
Փոխինդ, բորանի, չիրով ճաշ, շեբով աղցան, կու կուտապ, Ալայազ… Ասոնք հայկական աւանդական այն կերակրատեսակներն են, որոնք բնորոշ են Արարատ մարզի Զանգակատուն համայնքի խոհանոցին:
Սեւակի ծննդեան 95 եւ համայնքի հիմնադրման 190-ամեակներու յոբելինական միջոցառման առիթով այս հետաքրքրական եւ նրբահամ ուտեստները ներկայացուեցան համայնքի բնակիչներուն եւ հիւրերուն:
Միջոցառման կազմակերպիչները ներկաներուն ներկայացուցին մատուցուած կերակուրներու պատրաստութեան եղանակն ու առանձնայատկութիւնները:
Օրինակ, բորանի պատրաստելու համար պէտք է մանր կտրատել դդումը, ջուր աւելցնել եւ այնքան եփել, մինչեւ որ ստացուի միատարր զանգուած մը: Այնուհետեւ եփած լուբիա, սիսեռ, ղաւուրմաով պատրաստուած սոխառած եւ կտրատած ծիրանաչիր աւելցնել, համեմել աղով-պղպեղով եւ շարունակել եփել: Մատուցելու ատեն պայման է շաքարաւազ աւելցնել:
Մնացեալ կերակրատեսակները նոյնպէս պատրաստուած էին ընդեղէններէ, կանաչեղէնէ, չիրերէ, այլ խօսքով` «համեստ», մատչելի եւ առողջապահական բաղադրիչներէ:
Առողջապահական
Հանգստաւէտ Եւ Յարմարաւէտ Ննջասենեակ`
Ֆէնկ-Շուէյի Սկզբունքներէն Մեկնելով
Ննջասենեակը այն տեղն է, որ դուք կը հանգստանաք` հեւքոտ օրուան մը աւարտին: Կատարեալ հանգիստի համար ձեր սենեակին մէջ ամէն բան ներդաշնակ պէտք է ըլլայ, գոյներու համադրում, կահոյքի դիրք, մահճակալի որակ…
Մահճակալը
– Դուք պէտք է որակաւոր ներքնակ ունենաք:
– Ձեր մահճակալին տակ պէտք է պարապ տարածութիւն ըլլայ: Մի՛ օգտագործէք տակը դարակներով մահճակալ: Անոր տակ պէտք է պարապ ըլլայ, որպէսզի փոշի եւ աղտ չկուտակուի եւ դուք առիթ ունենաք մաքրելու:
– Ձեր մահճակալը պէտք է դուռէն հեռու ըլլայ:
– Մահճակալ պատուհանին տակ պէտք չէ ըլլայ, թող անիկա պատին տակ ըլլայ:
– Շատ կարեւոր է, որ ձեր մահճակալը հեռու ըլլայ ելեկտրական սարքերէն:
Բացասական Ներուժ
Ննջասենեակին մէջ խուսափեցէք բացասական ներուժ պատճառող երեւոյթներէ: Այսպէս`
– Հայելին հեռու դրէք մահճակալէն. պառկած ժամանակ դուք պէտք չէ տեսնէք ձեր արտացոլանքը:
– Ուշադիր եղէք լուսաւորութեան, անիկա պէտք չէ, որ ուղիղ մահճակալին վրայ ըլլայ:
– Ննջարանին մէջ պէտք չէ որ աքուարիոմ կամ ջուրով լեցուն ծաղկաման ըլլայ:
– Բացառուած են նաեւ բոյսերը, քանի որ անոնք ածխաթթու կազ կ՛արտադրեն:
– Հագուստներն ու կօշիկները պէտք չէ հոս-հոն թափառին այլ կոկուած ըլլան պահարանին մէջ:
Գոյներու Համադրում
– Թէեւ կրակի գոյնը թոյլատրելի է ննջասենեակի համար, սակայն նախապատուութիւնը տուէք փասթել գոյներուն, որոնք աւելի թուլացնող եւ հանգստացնող են:
Յիշեցէ՛ք
– Սենեակը որքան խճողուած ըլլայ, այնքան փոշին բոյն կը շինէ:
– Խճողուած ու գեղօրներով ու պատի զարդերով ծանրաբեռուած ննջասենեակը ձեզ կը դարձնէ ջղային ու լարուած:
– Պատերուն վրայ մի քանի ոգեշնչող նկար բաւարար են, որպէսզի դուք լաւ զգաք:
– Սենեակին օդը միշտ մաքուր պահեցէք. օրուան ընթացքին օդափոխեցէք զայն:
Մեր Առօրեան Դիւրացնող Հնարքներ
Սոխի, Սխտորի, Ձուկի Անախորժ
Հոտերը Չէզոքացնելու Համար
Ձեռքերուն վրայէն ձուկի, սոխի, ծխախոտի կամ սխտորի անախորժ հոտերէն ձերբազատելու բազմաթիւ միջոցներ կան.
ստորեւ կը ներկայացնենք հետաքրքրական տարբերակներ.
ա.- Ձեռքերը շփել սուրճի մրուրով:
բ.- Ձեռքերը շփել պէյքինկ սոտայով: Զանոնք նախ թրջել, ապա սոտայի մէջ թաթխել եւ շփել:
գ.- Ձեռքերը շփել կիտրոնի հիւթով կամ կիտրոնի կիսուած կտորով մը:
դ.- Կերակուրի աղը եւս լաւ տարբերակ է: Ձեռքերը նախ թրջել, ապա վրան աղ ցանել եւ շփել:
ե.- Ափերուն մէջ կտոր մը ակռայի դեղ դնել եւ 3 վայրկեան ձեռքերը շփել:
զ.- Ձեռքերը ցօղել քացախով. անձեռոցով չցամքեցնել զանոնք, այլ ձգել, որ ազատ օդին ինքնաբերաբար ցամքին:
Բրինձը Օգտագործելու
4 Հետաքրքրական Տարբերակներ
Ահաւասիկ 4 հետաքրքրական տարբերակ` հում բրինձը օգտագործելու:
Կերպընկալ «զիփ լոք» տոպրակի մը մէջ հում բրինձ լեցնել եւ սառցարան պահել: Զայն օգտագործել մկանային ցաւերը մեղմացնելու կամ կապտուկները դարմանելու համար:
***
Եթէ ձեր բջիջայինը ջուրի մէջ ինկած է, անմիջապէս մէջէն հանեցէք քարտն ու մարտկոցը եւ զայն մխրճեցէք հում բրինձի մէջ:
***
Եթէ շիշի մը կամ ծաղկամանի մը յատակը մաքրելու դժուարութիւն ունիք, ափ մը հում բրինձ, տաք ջուր եւ հեղուկ օճառ լեցուցէք եւ ամուր ցնցեցէք:
***
Ձեր հարիչին շեղբերը սրելու համար անոր մէջ 2 ափ հում բրինձ լեցուցէք եւ 5 վայրկեան աշխատցուցէք:
Խոհագիր
Արագ Պատրաստուող Աղանդեր`
Պաղպաղակով Եւ Կրկնեփով
Այս շատ արագ պատրաստուող աղանդերին համար պէտք ունիք քառանկիւնաձեւ կրկնեփի եւ երկու տեսակ պաղպաղակի (վանիլլալով եւ տուրմով):
Իւրաքանչիւր կտորի համար նկատի ունեցէք չորս կրկնեփ, որոնց մինչեւ պաղպաղակի 3 խաւեր պէտք է ունենաք:
Հրամցնելէ առաջ առնուազն կէս ժամ սառնարանը պահեցէք:
Կարելի է պաղպաղակի տեսակները փոխել` ըստ ճաշակի:
Շաբթուան Մտածումները
Սօս Սարգսեանի Միտքերէն
– «Համը հանում եմ արդէն. էսքան ժամանակ ապրելն ո՞ւմ է պէտք: Յոգնել, յոգնեցրել եմ, ամէն ինչ իր ժամանակն ունի, չէ՞: Մահն էլ պիտի ժամանակին գայ, չի գալիս»:
– «Սովից ու ցրտից աւելի կործանարար է հոգեւոր աղքատութիւնը»:
– «Մարդ կայ ինքն իր հետ շախմատ է խաղում եւ բացակայ հակառակորդի քայլերը ակամայ յարմարեցնում է իրեն: Մինչդեռ իրական հակառակորդը միշտ կարող է մեզ համար անսպասելի քայլ անել, անդուր քայլ»:
– «Պէտք է ապրել երկու բանի համար` պէտք լինելու եւ գործելու»:
– «Մեծ մարդիկ, որ շատ լինեն, նրանց արժէքը կը կորի»:
– «Պէտք է միշտ յիշել հոգու կանչը` ինչը թելադրում, ուզում է…»:
– «Մեր ժողովուրդը դարձել է գանգատաբեր: Չի կարելի այսքան փնովել, շատ լաւ բաներ էլ են կատարւում»:
– «Մեր ապագան բզքտուած, չարչրկուած այս փոքրիկ հողակտորն է, մեր միակ յոյսն է, խնայե՛նք: Խնայենք ինքներս մեզ, խնայենք մերկացած ջղերով այս ժողովուրդին… Մտաւորականի համար չի կարող լինել` «վերեւի-ներքեւի» կողմ: Հայրենիքն ամբողջական հասկացողութիւն է:
Իրարհասկացողութեան ճամբան բռնենք»:
– «Ձէն եմ տալիս` ոչ ոք չի պատասխանում: Ոչ խորիկը կայ, ոչ Ֆրունզը, ձէն ձէնի տուած` գացին: Մէկ-մէկ նրանց ձայներն ականջովս են ընկնում, ուրախացած վեր եմ թռչում. լռութիւն է: Գիտէ՞ք սոսկալի բան է, երբ միտքդ ու սիրտդ ուրիշ տեղ են, դու` ուրիշ»:
– «Չեմ ընդունում այն բոլոր տրտունջները, թէ ջահելութիւնը լաւը չէ, թէ մեր նման չէ: Լաւ է, որ մեր նման չէ, որովհետեւ աւելի առաջադէմ է, աւելի ազատ ու համարձակ է: Ժամանակը զգացող է, այդ ժամանակի մէջ սեփական «ես»-ը հաստատող է: Ի հարկէ շատ խնդիրներ ունի ջահելութիւնը, բայց ինձ ուրախացնում եւ ոգեւորում է այն զարմանալի նուիրածութիւնը, որն ունի էս ջահելութիւնը»:
– «Մեր ամենամեծ ձեռքբերումը մեր բանակն է: Խոնարհում են այն մարդկանց առջեւ, ովքեր կարողացան մեր բանակը կառուցել»:
Այսօր (24 հոկտեմբեր 1929) դերասան Սօս Սարգսեանի ծննդեան օրն է:
Հայերուս Բաղձանքը
